معرفی رشته مهندسی نساجی
معرفی رشته مهندسی نساجی
آشنایی با رشته مهندسی نساجی
رشته مهندسی نساجی گرایشی است که در آن مسئولیت تولید انواع منسوجات اعم از پوشاک، فرش و موکت و صنایع دیگر با فرد تحصیل کرده در این رشته است. این رشته در مقایسه با گذشته تغییرات زیادی کرده است. در گذشته تنها آموختن به صورت تجربی و انتقال آن از نسلی به نسل دیگر مرسوم بوده است. اما امروزه به دلیل استفاده گسترده تر از منسوجات نیاز به تحصیلات دانشگاهی است. امروزه علاوه بر تولید پوشاک، فرش و موکت در ساخت مواردی مانند شریان های مصنوعی، ساخت تایر، جاده ها، هواپیما و سایت های فضایی به منسوجات نیاز است.
مثلا در تولید بیش از 50 درصد قلب مصنوعی از الیاف نساجی استفاده شده است. در ساخت تایر نیز بیش از 75درصد از الیاف نساجی استفاده شده است. در آسفالت جاده ها برای استحکام و ماندگاری بیشتر از ابتدا با منسوجات کار می کنند.
منسوجات فنی یکی از زمینه های جدید و جذاب صنعت نساجی بوده که از پتانسیل رشد بسیار خوبی برخوردار است
منسوجات فنی به آن دسته ای گفته می شود که کارایی آن مهم تر از خصوصیات ظاهری آن است. این منسوجات دارای خواص ویژه ای هستند از قبیل خواص مکانیکی، گرمایی، الکتریکی، حفاظتی، دوام، راحتی و غیره است.
صنعت نساجی
صنعت نساجی شامل بخش های مختلفی است از قبیل کارخانه های ریسندگی (تولید نخ های مختلف)، بافندگی (تولید انواع پارچه)، تولید فرش ماشینی و موکت و هم چنین کارخانه هایی که در کنار اسامی نام برده شده و در تکمیل کار آن ها به فعالیت می پردازند مانند کارخانه رنگرزی، چاپ، کارخانه تولید الیاف مصنوعی، مثل نایلون و پروپیلن.
با تحصیل در رشته مهندسی نساجی افراد آماده برای کار در کارخانه می شوند. کسی که به این رشته علاقه دارد باید پایه قوی در درس های ریاضی، فیزیک و مکانیک داشته باشد و هم چنین از لحاظ جسمی و روحی نیز آمادگی کار در کارخانه را داشته باشد.
مقطع کارشناسی رشته مهندسی نساجی
مقطع کارشناسی این رشته شامل دروس عمومی، پایه، اصلی و تخصصی است و دانشجو دارای 4 واحد دوره کارآموزی هم هست.
گرایش تکنولوژی نساجی:
در این رشته دانشجو با چگونگی تولید نخ، پارچه، قالی و موکت و نیز تا حدودی با طراحی ماشین آلات نساجی و قطعات آن آشنا می شود که در خصوص آشنایی با دستگاه ها دروسی مرتبط با مکانیک را می گذراند. هم چنین شیوه های ریسندگی نخ، مقدمات بافندگی و بافندگی را آموزش می بیند.
درس های رشته مهندسی نساجی در طول تحصیل
دروس تخصصی گرایش تکنولوژی نساجی:
ترمودینامیک عمومی، اصول ساختمانی استاتیک، کارگاه جوشکاری، نقشه‌کشی صنعتی، مواد پلیمری، کارگاه ماشین‌ابزار، علوم الیاف، مقاومت مصالح، دینامیک عمومی، کارگاه ریخته‌گری، فیزیک الیاف، بافندگی حلقوی، ریسندگی، طراحی‌ماشین ، مبانی مهندسی برق، کفپوش‌های ماشینی، مقدمات بافندگی، ریسندگی الیاف بلند، ریسندگی نخ‌های یکسره، تکنیک بافت پارچه، کارگاه ریسندگی الیاف بلند، ریسندگی مدرن، کنترل کیفیت آماری، تجزیه فنی بافت پارچه، طرح و محاسبه کارخانه، رنگرزی، چاپ و تکمیل، (بسیاری از درس‌های این رشته همراه با آزمایشگاه است)
دروس مشترک در گرایش های مختلف رشته مهندسی نساجی:
ریاضی عمومی، فیزیک عمومی، شیمی عمومی، برنامه‌نویسی کامپیوتر، معادلات دیفرانسیل، آمار و احتمالات مهندسی، محاسبات عددی.
گرایش شیمی نساجی و علوم الیاف:
در این رشته دانشجو در زمینه های تولید الیاف، خواص الیاف، مواد رنگزا، خصوصیات مواد رنگزا و نحوه تکمیل مواد نساجی به تحصیل می پردازد. در واقع در مورد اینکه چگونه با مواد شیمیایی الیاف تهیه می شود مطالعه می کند.
دروس تخصصی گرایش شیمی نساجی و علوم الیاف:
ترمودینامیک کاربردی، استاتیک و مقاومت مصالح، نقشه‌کشی صنعتی، شیمی پلیمر، شیمی تجزیه، علوم الیاف، مبانی مهندسی برق، کارگاه ماشین‌ابزار، کارگاه جوشکاری، اصول مهندسی شیمی، آزمایشگاه شناسائی الیاف و مواد نساجی، مکانیک سیالات، کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی، تکمیل کالای نساجی، ساختمان فیزیکی الیاف، رنگرزی الیاف طبیعی، منسوجات بی‌بافت، رنگرزی الیاف مصنوعی، شیمی الیاف طبیعی، اصول شیمی رنگ و مواد واسطه، فیزیک الیاف، مبانی برق و الکترونیک، اصول تکنولوژی رنگ، تکنیک‌های رنگرزی چاپ و تکمیل، تکسچرایزینگ، تکنولوژی تولید الیاف، آزمایشگاه کنترل کیفیت کالای تکمیل‌شده. (بسیاری از درس‌های این رشته همراه با آزمایشگاه است)
گرایش پوشاک:
امروزه رشته مهندسی نساجی با گرایش پوشاک، با بزرگ تر شدن کارخانه ها و نیاز بیشتر به تولید بیشتر شده است. اما فارغ التحصیل و نیروی مفید برای این کار به اندازه کافی وجود ندارد. به طوری که برخی از صنایع پوشاک از فارغ التحصیلان گرایش های نساجی مانند گرایش های تکنولوژی نساجی، شیمی نساجی و علوم الیاف و طراحی لباس را استخدام می کنند و بعد از گذراندن دوره های آموزشی آن ها را برای کار در قسمت پوشاک آماده می کنند. با این حال، حتی با گذراندن این دوره ها نیز، به دلیل تفاوت در رشته تحصیلی و شغلی که در آن به کار مشغولند نمی توانند به خوبی از پس قسمت پوشاک بربیایند. برای مثال یک طراح لباس در زمینه طراحی لباس، مدل و سایزبندی آن آموزش دیده است، در حالی که در اِشل صنعتی، طراحی لباس مرحله اول است و در مرحله دوم یک متخصص پوشاک باید باشد تا بتواند طراحی یک خط پوشاک را ارائه دهد.
در دوخت بعضی لباس ها و مدل ها دستگاه سریع کار می کند و می تواند در عرض چند ثانیه دوخت لباس را تمام کند اما دوخت بعضی لباس ها و میزان قطعاتی که باید به هم وصل شود زیاد است. بنابراین متخصصی باید وجود داشته باشد تا با زمان بندی و استفاده درست از دستگاه مانع به هدر رفتن وقت و زمان شود.
دروس اصلی و تخصصی گرایش پوشاک:
نقشه‌کشی صنعتی، ریاضیات مهندسی، شیمی آلی، انواع پارچه، فیزیک الیاف، تکنولوژی نساجی، مبانی مهندسی برق، مکاترونیک، تکنیک و تجزیه فنی بافت، تکمیل کالای نساجی، فرآیندهای رنگرزی و چاپ، کنترل کیفیت آماری، کنترل کیفیت پوشاک، اصول حسابداری و هزینه‌یابی، کنترل رنگ در پوشاک، کاربرد کامپیوتر در پوشاک، صنعت پوشاک در جهان، مکانیک ساختمانی نخ و پارچه، کارگاه اصول طراحی پوشاک، اصول برش و دوخت، مدیریت تولید پوشاک، طرح و محاسبه کارخانه پوشاک، تکنولوژی دوزندگی، اصول طراحی پوشاک، ایجاد مشاغل کوچک، دینامیک پارچه / ماشین، منسوجات بی‌بافت، تاریخ لباس در ایران، قوانین کار و روابط صنعتی ( بسیاری از درس‌های این رشته همراه با آزمایشگاه یا کارگاه است.)
آینده شغلی رشته مهندسی نساجی:
می توان گفت صنعت نساجی بعد از نفت، بزرگترین صنعت کشور است. بنابراین همیشه نیازمند نیروی متخصص برای اداره بخش های فنی و مدیریتی آن است. یک مهندس نساجی می تواند در یک کارخانه تولید پوشاک به عنوان مدیرعامل، رییس کارخانه، مدیر تولید (مسئول سالن‌های مختلف ریسندگی، بافندگی، رنگرزی، چاپ و تکمیل زیر نظر این مدیر کار می‌کنند)، مدیربازرگانی (مسئول بازاریابی، مسئول فروش و مسئول تدارکات در این بخش مشغول هستند)، مدیر مهندسی صنعتی (مسئولان آزمایشگاه‌های مختلف و کارشناسان کنترل کیفیت بخش‌های مختلف در این قسمت فعالیت می‌کنند) و مشاور کارخانه (مشاور در امور مختلف مانند خرید خط تولید، طراحی خط تولید، تولید جنس جدید، رفع اشکالات پیش‌آمده در خط تولید، خرید ماشین‌آلات و بررسی افزایش انعطاف‌پذیری آنها) فعالیت می کند یا با بخش نساجی مؤسسه استاندارد، اداره نساجی و پوشاک وزارت صنایع، بخش نساجی وزارت کار (برای بررسی مسائل کارگری، کم کردن ضایعات و افزایش تولید و بهره‌وری)، بخش نساجی وزارت دادگستری (برای تعیین قیمت کارخانجات ورشکسته و برآورد کردن قیمت کالاهای نساجی)، سازمان پژوهش های علمی و صنعتی و مراکز تحقیقاتی مانند مرکز تحقیقات جهاد سازندگی به همکاری می پردازد.
دانشگاه های مورد پذیرش در مقطع کارشناسی رشته مهندسی نساجی:
دانشگاه های امیرکبیر، دانشگاه یزد، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه گیلان، دانشگاه بناب، دانشگاه آزاد واحد یزد، دانشگاه آزاد واحد بیرجند، دانشگاه رازی کرمانشاه، دانشگاه آزاد واحد اراک، دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد واحد شهرری، دانشگاه آزاد واحد کاشان و دانشگاه آزاد واحد قائم شهر.
دانشگاه های مورد پذیرش درمقطع کارشناسی ارشد:
دانشگاه های امیرکبیر، دانشگاه یزد، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه گیلان، دانشگاه آزاد واحد یزد، دانشگاه آزاد واحد اراک، دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد واحد کاشان و دانشگاه آزاد واحد شهرری.
دانشگاه های مورد پذیرش در مقطع دکتری:
دانشگاه های امیرکبیر، دانشگاه یزد، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه گیلان، دانشگاه آزاد واحد یزد، دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات.
دیدگاهتان را بنویسید