چهار گام برای خلاصه نویسی و یادگیری بهتر مطالب

خلاصه نویسی و یادگیری مطالب

آشنا بودن با روش درست مطالعه و خلاصه نویسی در یادگیری بهتر دانش آموزان و دانشجویان تاثیر بسزایی دارد. بسیاری از دانش آموزان سعی دارند تا روش صحیح خلاصه برداری از کتب درسی خود را بیاموزند، زیرا نکته برداری از کتب درسی امر مهمی است که به یادگیری و یادآوری دروس کمک زیادی می کند. در ادامه روش های موثری که برای خلاصه برداری وجود دارد را برایتان می آوریم که در کسب نمره بهتر در امتحان کمک کننده است. سعی کنید روی تک تک مراحل با دقت وقت گذاشته و به خوبی یاد بگیرید تا بتوانید در وقت کمتری مطالب کتاب درسی را به خوبی یاد بگیرید.

گام اول : هر فصل از کتاب را کلی نگاه کنید

قدم اول : مرحله اساسی خلاصه نویسی است. در این مرحله سعی کنید که هر فصل از کتاب را که می خواهید مطالعه کنید به طور کلی وارسی کنید. در این مرحله به خوبی به قسمت های عنوان، جدول، تصاویر، قسمت های پر رنگ، قسمت هایی از متن که به صورت ایتالیک تایپ شده و سبک نوشته تغییر کرده است و هم چنین به خلاصه متن به طور کامل دقت کنید.

هدف از نگاه کلی به متن این است که ذهن شما یک آشنایی ابتدایی نسبت به موضوع متن پیدا کند. این روش یکی از بهترین روش هایی است که مغز بدون این که فشار یا تحمیلی بر آن وارد شود می تواند مطالب جدید را دریافت کند. نکته دیگر این است که از این طریق نکات مهم برای مغز تعیین می شود و ذهن شما هنگام خواندن مطلب آن را با دقت بیشتری به ذهن می سپارد. این بالا رفتن توجه نسبت به موضوع باعث می شود که اطلاعات راحت تر و بیشتر در ذهن شما باقی بمانند و هم چنین موضوعاتی را که قرار است در آینده بخوانید پیش بینی کنید.
اگر در متنی که می خوانید خلاصه وجود دارد، مطالعه آن می تواند به یادگیری هر چه بیشتر شما کمک کند. شاید در ابتدا که خلاصه متن را می خوانید متوجه موضوع نشوید ولی باز این کار را انجام دهید. همان طور که گفته شد نگاه کلی به مطالب میزان دقت و توجه شما را به موضوع بالا می برد و مطالب راحت تر در ذهنتان ثبت می شود.
اگر در کلاس درس دبیر شما موضوع یا نکته ای را عنوان کرد حتما آن را یادداشت کنید. زیرا قطعا موضوع مهمی بوده که در کلاس عنوان شده و احتمالا جزو سوالات امتحانی نیز هست. بنابراین مطالبی که در کلاس هنگام تدریس عنوان می شود را به دقت گوش کرده و در جایی یادداشت کنید و مرور کنید.

گام دوم : برای فهم بیشتر، نکات مهم را یادداشت کنید

قدم دوم : در این مرحله باید متن را خوانده و نکات مهم آن را یادداشت کنید. برخی از دانش آموزان هنگام خلاصه نویسی تمام متن کتاب را یادداشت می کنند. این کار علاوه بر گرفتن وقت بی فایده نیز است. با این کار ممکن است مطالبی را که واقعا مهم هستند را نادیده بگیرید.

برای یادداشت نکات کلیدی و مهم مانند مراحل زیر عمل کنید :

یادداشت مطالبی که به سختی متوجه می شوید

اگر موضوعی را به سختی متوجه می شوید می توانید هر چه از آن متن را دریافته اید و متوجه شده اید را با کلمات ساده تر برای خود یادداشت کنید. برای این کار از جملات کوتاه استفاده کنید.

برای شروع ابتدا با بخش های ساده تر شروع کنید و بعد به سراغ مطالب سخت تر بروید. گاهی استفاده از منابع مختلف می تواند به درک بهتر موضوع کمک کند. اگر با چند بار مطالعه نتوانستید متن را یاد بگیرید می توانید در گوگل جست و جو کنید. درباره آن می توانید عکس، فیلم یا متن بیابید تا به فهم بیشتر شما در مطلب کمک کند. هر آن چه را که یاد گرفتید به خلاصه های خود اضافه کنید.

با خلاصه نویسی مطالب، ذهن شما روی اطلاعاتی که بعد از مطالعه متوجه شدید تمرکز می کند. با این کار اطلاعات به قسمت های کوچک و قابل فهم تقسیم شده و یادگیری آن ها آسان تر می شود.

برخی افراد سعی می کنند که مقدار زیادی مطلب را در مدت زمان کوتاهی یاد بگیرند. در این حالت ذهن پر از اطلاعات می شود و یادگیری آن در زمانی کوتاه سخت خواهد بود. سعی کنید برای فهم بهتر یک موضوع آن را به بخش های کوچک تر تقسیم کنید تا بتوانید به خوبی آن را یاد بگیرید.

یادداشت مطالبی که تاکنون نخوانده اید

تمام مفاهیم، فرمول، تئوری و هر مطلبی که تاکنون با آن مواجهه نشدید را یادداشت کنید و سعی کنید تمام جزییاتی را که به آن ها مربوط است یادداشت کنید. بعد از آن سعی کنید تا مطالبی را که یاداشت کردید درک کنید و دوباره با مثال برای خود تعریف کنید. به مرور زمان مطالب برایتان جا افتاده و آن را به خوبی یاد می گیرید.

مطالب را روی کاغذ برای خود یادداشت کنید و تا جایی که ممکن است سراغ تایپ کردن آن ها نروید زیرا همین وقت گذاشتن برای یادداشت مطالب در یادگیری بهتر کمک کننده است.

گام سوم : مطالب را سریع بخوانید

در مرحله آخر سعی کنید مطالب را سریع خوانده و قدرت مطالعه خود را بالا ببرید. زمانی که از این روش برای خواندن مواردی استفاده می کنید که تاکنون مطالعه نکرده اید مجدد آن ها را مطالعه کنید تا بهتر متوجه موضوع شوید. تنها به خلاصه ها و یاداشت های خود تکیه نکنید زیرا ممکن است مطالبی را از قلم انداخته باشید. فراموش نکنید که خلاصه برداری ابتدا برای فهم و درک بهتر مطلب و در آخر، یعنی بعد از مطالعه کتاب درسی برای مرور است.

قسمت هایی از کتاب را که به خوبی بلد نیستید می توانید آرام مطالعه کنید تا متوجه شوید ولی باقی قسمت ها را که روی آن ها تسلط دارید با تند خوانی پیش ببرید.

این کار باعث درک و تثبیت بهتر در ذهن شما می شود.

گام چهارم : مطالب را مرور کنید.

یکی از روش های صحیح درس خواندن مرور مطالبی است که خوانده شده. در صورتی که زمان کافی در اختیار دارید مقداری را نیز برای مرور اختصاص دهید. مرور باعث می شود که اطلاعات بیشتر در ذهنتان بماند. حتی اگر در جلسه امتحان زمان کافی دارید جواب های خود را مجدد بررسی کنید. با این کار اگر سوالی را جا انداخته یا اشتباهی در پاسخ به سوالات داشتید متوجه آن می شوید. متاسفانه برخی دانش آموزان تنها می خواهند سریع سوالات را پاسخ داده و با وجود وقت اضافی از جلسه امتحان خارج شوند.

این را فراموش نکنید که شما وقت و هزینه زیادی صرف مطالعه دروس خود کرده اید، بنابراین سعی کنید نتیجه خوبی از آن بگیرید.